Informacja o wynikach kontroli przestrzegania przez przedsiębiorców pobierania opłaty od opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz dostępności opakowań alternatywnych

Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zgodnie z wytycznymi zawartymi w programie kontroli, w ww. zakresie przeprowadził 23 kontrole, w tym w 22 placówkach w których prowadzono sprzedaż detaliczną (w tym w 2 hurtowniach) i w jednej placówce, w której prowadzono wyłącznie sprzedaż hurtową. Nieprawidłowości stwierdzono u 9 przedsiębiorców.

Ustalenia kontroli, w odniesieniu do poszczególnych punktów programu, przedstawiają się
następująco.

1. Przestrzeganie obowiązku pobierania opłaty za sztukę produktu jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będącego opakowaniem

Sprawdzono przestrzeganie przepisów art. 3b ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz. U. z 2024 r. poz. 433 ze zm.).

Dokonując zakupów kontrolnych ustalono, że spośród kontrolowanych:

• 10 przedsiębiorców stosowało do pakowania żywności przeznaczonej do sprzedaży na wynos opakowania jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, wymienione w załączniku nr 6 do ww. ustawy,
• 7 przedsiębiorców, prowadziło sprzedaż detaliczną ww. opakowań jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego do umieszczania w nich żywności,
• 2 przedsiębiorców prowadzących hurtownię, dokonywało między innymi sprzedaży detalicznej ww. opakowań jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego do umieszczania w nich żywności,
• jeden przedsiębiorca prowadzący hurtownię, nie prowadził sprzedaży detalicznej ww. opakowań jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego do umieszczania w nich żywności,
• 3 przedsiębiorców stosowało do umieszczania żywności sprzedawanej na wynos wyłącznie opakowania wielokrotnego użytku.

W trakcie kontroli:

• 14 przedsiębiorców od inspektorów występujących w charakterze konsumentów pobrało opłatę od użytkownika końcowego.
• 2 przedsiębiorców nie uwidoczniło informacji dla klientów dotyczących opłat pobieranych za opakowania jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych;
• 7 przedsiębiorców nie dopełniło obowiązku pobrania opłaty od użytkownika końcowego nabywającego żywność w opakowaniach jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego, w tym 2 przedsiębiorców nie dopełniło ww. obowiązku odnośnie części ze sprzedawanych  opakowań, które wg przedstawionej dokumentacji przeznaczone były do wielokrotnego użytku:

- u jednego przedsiębiorcy opakowania były oznaczone "PP", piktogramem zmywarki i napisem 100% Reusable, a zgodnie z „Certyfikatem wielokrotnego użytku" produkt otrzymał pozytywną ocenę testów pod kątem odporności naczyń kuchennych na mechaniczne zmywanie (125 cykli testowych) w temperaturze 65° C. Testy zostały przeprowadzone w oparciu o normy EN 12875-1 oraz 12875-2. Na certyfikacie zawarto zapis: "Wyżej wymienione wyroby mogą być traktowane jako wyrób wielokrotnego użytku nadający się do kontaktu z każdym rodzajem żywności, pod warunkiem spełnienia niezbędnych wymogów ustawowych: - zwrócenia go do producenta w celu ponownego napełnienia, - ponownego użycia do tego samego celu, zgodnie z jego pierwotnym przeznaczeniem”. Nadto przedsiębiorca przedstawił Deklarację zgodności na Opakowania z folii Polipropylenowej „PP”;

- w przypadku drugiego przedsiębiorcy, na opakowaniu PP znajdowała się informacja ,,REUSE” wraz z trzema strzałkami w trójkącie. W deklaracji zgodności podano: ,,Ten produkt nadaje się do ponownego użycia i wielokrotnego mycia ręcznego i zmywania w zmywarce (EN 12875-2 (125 cykli))”.);

• przedsiębiorca – Hurtownia opakowań jednorazowych nie sprzedawał ww. opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych konsumentowi detalicznemu, a jedynie innym przedsiębiorcom, wobec powyższego nie pobierał opłaty za opakowania jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego;
• 3 przedsiębiorców stosowało do sprzedaży żywności na wynos wyłącznie opakowania wielokrotnego użytku. Na potwierdzenie powyższego od 2 kontrolowanych uzyskano certyfikaty wielokrotnego użytku producentów ww. opakowań, w których między innymi deklarowano zgodność tych produktów z normą EN 13429:2004, a 1 przedsiębiorca oferował towar na wynos w opakowaniu z surowca naturalnego;
• 2 przedsiębiorców nie podało pełnej kwoty (z VAT) jaką konsument musi uiścić za zakupiony pojemnik lub kubek.

W związku z powyższym:

• 2 przedsiębiorców usunęło uchybienia,
• do 4 przedsiębiorców zostały skierowane wystąpienia pokontrolne z wnioskami o usunięcie nieprawidłowości. 3 przedsiębiorców w  odpowiedzi wskazało na usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, natomiast jeden przedsiębiorca w odpowiedzi podtrzymuje, że sprzedawany produkt jest produktem o możliwym wielokrotnym użytkowaniu,
• do jednego przedsiębiorcy zostanie skierowane wystąpienia pokontrolne z wnioskami o usunięcie nieprawidłowości,
• jeden przedsiębiorca w trakcie kontroli uwidocznił kwotę brutto jaką konsument musi uiścić za zakupiony pojemnik lub kubek jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych,
• do jednego przedsiębiorcy skierowano pismo informacyjne dotyczące nie podania pełnej kwoty jaką konsument musi uiścić za zakupiony pojemnik lub kubek,
• wobec 8 przedsiębiorców zostaną wszczęte postępowania administracyjne w sprawie nałożenia kary pieniężnej w związku z naruszeniem  art. 3b ust. 1 ww. ustawy.

W trakcie prowadzonych kontroli nie stwierdzono sprzedaży napojów lub żywności w opakowaniach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w załączniku
nr 6 do ww. ustawy za pomocą urządzenia vendingowego.

2. Przestrzeganie obowiązku zapewnienia dostępności opakowań alternatywnych do produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych

Przestrzeganie przepisów art. 3b ust. 3 ww. ustawy sprawdzono u 20 przedsiębiorców.

U 19 przedsiębiorców prowadzących jednostki handlu detalicznego lub hurtowego zapewniono dostępność opakowań alternatywnych do opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w załączniku nr 6 do ww. ustawy, innych niż tworzywa sztuczne, w tym innych niż tworzywa sztuczne ulegające biodegradacji, lub dostępność opakowań wielokrotnego użytku.

Podczas kontroli stwierdzono, że jeden przedsiębiorca nie zapewnił dostępności opakowań alternatywnych do ww. produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będących opakowaniami lub opakowań wielokrotnego użytku.

Do kontrolowanego zostanie przesłane wystąpienie pokontrolne z wnioskiem o usunięcie nieprawidłowości. Ponadto zostanie wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie nałożenia kary pieniężnej w związku  z naruszeniem  art. 3b ust. 3 ww. ustawy.

Pozostałych 3 przedsiębiorców stosowało do umieszczania żywności sprzedawanej na wynos wyłącznie opakowania wielokrotnego użytku.

3. Rzetelność obsługi konsumentów

Oceny rzetelności obsługi konsumentów dokonano u 18 przedsiębiorców w ramach zakupu kontrolnego, w toku którego sprawdzono, czy od użytkownika końcowego pobierana jest opłata od produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w załączniku nr 6, nabywającego napoje lub żywność w tych opakowaniach, o której mowa w art. 3 b ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej.

Na podstawie wydanych paragonów fiskalnych ustalono, że:

• 7 przedsiębiorców nie pobrało opłaty jw., w tym 2 przedsiębiorców nie dopełniło ww. obowiązku odnośnie wybranych opakowań, które wg przedstawionej dokumentacji przeznaczone były do wielokrotnego użytku;
• 2 przedsiębiorców nie podało pełnej kwoty (z VAT) jaką konsument musi uiścić za zakupiony pojemnik lub kubek,
• 2 przedsiębiorców nie informowało klientów o pobieraniu opłaty od produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.

Materiały z kontroli były podstawą do:

• skierowania 4 wystąpień pokontrolnych,
• skierowania 1 pisma informacyjnego, dotyczącego nie podania pełnej kwoty jaką konsument musi uiścić za zakupiony pojemnik lub kubek.

W związku z ustaleniami kontroli:

• do 2 przedsiębiorców zostanie przesłane wystąpienie pokontrolne z wnioskiem o usunięcie nieprawidłowości,
• wobec 7 przedsiębiorców zostanie wszczęte postępowanie administracyjne w celu nałożenia kary pieniężnej w związku z naruszeniem przepisów art. 3b ust. 1 ww. ustawy,
• wobec 1 przedsiębiorcy zostanie wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie nałożenia kary pieniężnej w związku z naruszeniem przepisów art. 3b ust. 3 ww. ustawy,
• 2 przedsiębiorców nieprawidłowości usunęło w trakcie kontroli, poprzez podjęcie decyzji o rozpoczęciu pobierania opłaty w trakcie kontroli.

Beata Manios- rzecznik

Inspekcji Handlowej w Szczecinie

Tel. 91 4225239 wew. 46